به گزارش سلامت نیوز به نقل از شرق، شماری از علاقه‌مندان ورود به دانشگاه فرهنگیان از تعیین سقف سنی برای ورود به این دانشگاه گلایه دارند. آنها می‌گویند تعیین سقف 24 سال برای ورود به این دانشگاه آینده آنها را دچار چالش کرده است.
سقف سنی برای ورود به دانشگاه فرهنگیان یکی از موضوعاتی است که در سال‌های اخیر آموزش و پرورش و البته علاقه‌مندان ورود به این دانشگاه را با چالش جدی مواجه کرده است. از یک سو در کشور با کمبود معلم مواجهیم و از سوی دیگر جمعیت علاقه‌مندان به معلمی به دلایل مختلف چشمگیر است. در این میان شورای عالی انقلاب فرهنگی بر تصمیم خود مبنی بر سقف سنی 24 سال برای ورود به این دانشگاه پافشاری می‌کند؛ مصوبه‌ای که البته یک بار هم توسط دیوان عدالت اداری ابطال شد. در این رأی که تیرماه سال گذشته صادر شد، آمده بود: «شرط سنی استخدام رسمی آزمایشی وزارت آموزش و پرورش از طریق دانشگاه فرهنگیان در آزمون سراسری سال ۱۴۰۱ (موضوع بند ۴ شرایط اختصاصی) ابطال شد». در این رأی حداکثر سقف سنی برای ورود به این دانشگاه 40 سال عنوان شده بود.
با وجود این رأی دیوان اما شورای عالی انقلاب فرهنگی با تصویب نظام‌نامه «سنجش و پذیرش دانشجوی متعهد خدمت به وزارت آموزش و پرورش» در ۲۶ دی‌ماه سال گذشته، سقف سنی ورود به دانشگاه فرهنگیان را ۲۴ سال تمام تعیین کرد. با این حال اواسط اسفند سال گذشته، علیرضا کاظمی، وزیر آموزش و پرورش، در نامه‌ای به دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، خواستار افزایش سن مجاز ورود داوطلبان به دانشگاه‌های تربیت معلم شد. او با اشاره به کمبود نیروی انسانی و محدودبودن دامنه پذیرش داوطلبان، از این شورا درخواست کرده بود سقف سنی شرکت‌کنندگان در آزمون ورودی دانشگاه فرهنگیان از 24 سال به 27 یا 30 سال افزایش یابد.
درباره سقف سنی ورود به این دانشگاه خاص اما رویکردهای متفاوتی وجود دارد. نگاهی که مانند وزیر آموزش و پرورش افزایش سن را راهکاری برای جبران کمبود نیروی انسانی در کلاس‌های درس می‌داند و نگاهی دیگر که افزایش سن را چندان به صلاح آموزش و منافع دانش‌آموزان نمی‌داند. چنان‌که یکی از استادان دانشگاه فرهنگیان که نمی‌خواهد نامش در گزارش بیاید، با تأکید بر چندوجهی‌بودن موضوع سقف سنی ورود به دانشگاه فرهنگیان به «شرق» توضیح می‌دهد که این موضوع تبعات مثبت و منفی بسیاری دارد: «تعداد متقاضیان معلمی به دلایل مختلفی بسیار زیاد است که در این بین تعداد متقاضیان دختر از پسر بیشتر است، این معلمان آینده آموزش در کشور را رقم می‌زنند و برای این کار باید حوصله و انرژی کافی داشته باشند». او ادامه می‌دهد: «هر قدر سن معلم کمتر باشد، درک بهتری از دانش‌آموز و نسلی که پرورش می‌دهد، دارد. در عین حال اگر شروع معلمی مثلا 30 سال تعریف شود، فرد بعد از چند سال انرژی لازم برای تدریس و حضور در کلاس درس را ندارد. شغل معلم پشت‌میزنشینی نیست و افزایش سن در میزان انرژی و حوصله فرد برای تدریس و سروکله‌زدن با دانش‌آموزان مؤثر است».
پیش از این هم منصور اردستانی، مدیرکل حقوقی وزارت آموزش و پرورش، سال گذشته درباره رأی دیوان عدالت اداری گفته بود: «دیوان عدالت اداری در رأی خود اصل را بر استخدام در نظر گرفته، در حالی که در دانشگاه فرهنگیان، پذیرش دانشجویان بورسیه داریم، همچنین اگر فردی با سن 35 یا 40 سال بخواهد وارد دانشگاه فرهنگیان شود، باید چهار سال تحصیل کند و پس از آن وارد کلاس‌های درس شود. تصور کنید فرد در 40 یا 44 سالگی می‌خواهد معلم شود، آیا می‌تواند معلم مورد انتظار ما باشد یا اصلا حوصله کارکردن با دانش‌آموزان را دارد؟». در کنار رویکرد مسئولان نسبت به سن ورود به دانشگاه فرهنگیان، آنچه نباید از یاد برد، علاقه برنامه‌ریزی و آینده آن گروه از داوطلبان ورود به دانشگاه است که اگرچه در سنین بالاتر از 24 سال یا حتی نزدیک به این سن قرار دارند، اما در دوران جوانی خود به سر برده و به دلایل مختلف در تلاش برای ورود به این دانشگاه و تدریس در کلاس‌های درس هستند ولی سقف سنی 24 سال تبدیل به مانعی بر سر راه زندگی آنها شده است.
اعتماد به رأی دیوان عدالت اداری
«به‌شدت افسرده و مضطرب شده‌ام»؛ این را سینا یزدانبخش به «شرق» می‌گوید؛ جوانی 25ساله از اهالی شهرستان پاوه که در سایه تعیین سقف سنی 24 سال امکان ورود به این دانشگاه و معلم‌شدن را از دست داده است. او برای ورود به این دانشگاه زحمت زیادی کشیده است: «برای ورود به دانشگاه فرهنگیان باید حتما در رشته علوم انسانی وارد کنکور شویم، در حالی که من دیپلم تجربی داشتم. زمانی که دیوان عدالت اداری شرط سنی 24 سال را باطل کرد، من با هزار امید درس خواندم و خردادماه سال گذشته و در 24سالگی دیپلم علوم انسانی را گرفتم. در آزمون هم رتبه خوبی کسب کردم، اما وقتی بار دیگر همان سن 24 سال به عنوان سقف سنی تعیین شد، نتوانستم وارد دانشگاه فرهنگیان شوم و حق من هم ضایع شد، در حالی که همان سال باید در دانشگاه پذیرفته می‌شدم».
او موضوع را از مراجع مختلف ازجمله نماینده پاوه در مجلس پیگیری کرده، اما فایده‌ای نداشته است. او حتی مردادماه گذشته شکایتی را به وزارت آموزش و پرورش در دیوان عدالت اداری مطرح کرده؛ شکایتی که تاکنون به آن پاسخی داده نشده است: «حتی امید ندارم امسال بتوانم کنکور بدهم. من و بسیاری دیگر، ماه‌ها بی‌خبر از همه جا مطابق با رأی دیوان عدالت اداری و با اعتماد به این رأی درس خوانده‌ایم به امید اینکه وارد دانشگاه فرهنگیان شویم. در حال حاضر سرباز هستم و همه امیدم را هم برای ورود به این دانشگاه از دست داده‌ام».
از بلاتکلیفی خسته شده‌ایم
سارا، جوانی 23ساله از اهالی ارومیه است که معلم‌شدن رؤیای اوست. سارا به «شرق» می‌گوید: «در حال حاضر دانشجوی رشته حسابداری‌ام اما بعد از آغاز تحصیل در این رشته متوجه شدم هیچ علاقه‌ای به حسابداری ندارم بلکه می‌خواهم معلم شوم. من از سروکله‌زدن با بچه‌ها لذت می‌برم و دوست دارم به آنها آموزش دهم». او ادامه می‌دهد: «من دیپلم فنی و حرفه‌ای دارم و قصد داشتم برای رسیدن به رؤیایم کنکور علوم انسانی بدهم و وارد دانشگاه فرهنگیان شوم، اما متوجه شدم که سقف سنی برای ورود به این دانشگاه 24 سال است. اگرچه باید برای رسیدن به خواسته‌هایمان تلاش کنیم اما حقیقت آن است که به لحاظ سنی زمانی ندارم برای اینکه بتوانم دوباره کنکور داده و وارد این دانشگاه شوم. یعنی مشخص نیست در این یک سال قبول شوم».
سارا می‌گوید: «من به اداره آموزش و پرورش هم مراجعه و سؤال کردم که آیا ممکن است سقف سنی را به 30 سال برسانند، گفتند احتمالش هست. در آنجا به من گفتند که آموزش و پرورش افراد تا 45 سال را استخدام می‌کند. چرا آینده ما افرادی که در سنین جوانی قرار داریم، مشخص نیست. چرا دانشگاه فرهنگیان هم چنین اقدامی نمی‌کند و سقف سنی را افزایش نمی‌دهد؟ هر روز سازمان سنجش یک چیز می‌گوید و برنامه‌اش را تغییر می‌دهد و ما نمی‌دانیم امیدوار باشیم یا مأیوس. دوران دبیرستان من هم‌زمان با همه‌گیری شیوع کرونا بود، من در آن زمان تعدادی از عزیزانم را از دست دادم و از نظر روحی آمادگی تغییر رشته از فنی و حرفه‌ای به علوم انسانی را نداشتم».
توازن جنسیتی معلمان به هم می‌ریزد
در این میان اما مسئولان دانشگاه فرهنگیان نظر دیگری دارند. یکی از آنها ابراهیم اصابت‌طبری، عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان است. او درباره پیامدهای تعیین سقف سنی 24 سال برای ورود به دانشگاه فرهنگیان به «شرق» می‌گوید: «مسئله سقف سنی یک بعد اداری دارد که در قوانین مربوطه به آن پرداخته شده است. از طرف دیگر در حال حاضر برخی می‌گویند افراد بالای 24 سال نمی‌توانند تازه آغاز به کار معلمی کنند زیرا در طول دوره 30ساله خدمت سن‌شان زیاد خواهد بود، اما مسئله‌ای وجود دارد که ناقض این رویکرد است؛ به این معنا که در حال حاضر افراد مشمول ماده 28 دانشگاه فرهنگیان معمولا بیش از 24 سال دارند و بیشتر آنها در سنین بالا به استخدام آموزش و پرورش درمی‌آیند.
بر اساس این ماده، در شرایط اضطراری و کمبود نیروی انسانی، آموزش و پرورش می‌تواند علاوه بر فارغ‌التحصیلان دانشگاه فرهنگیان که تعهد خدمت دارند، از بین دانش‌آموختگان سایر دانشگاه‌ها، مؤسسات آموزش عالی و حوزه‌های علمیه نیز نیرو جذب کند. مورد نقض دیگر هم مربوط به استخدام معلمان حق‌التدریس است که بدون احتساب سوابق کاری به استخدام آموزش و پرورش درمی‌آیند. این افراد هم مانند استخدام‌شده‌های ماده 28 معمولا سنین بالایی دارند، باید دوره یک‌ساله دانشگاه فرهنگیان را هم طی کنند و از آنجایی که سوابق کاری آنها تمام‌وقت نبوده، جزء مدت خدمت‌شان به شمار نمی‌رود. مثلا فردی با 38 سال سن که معلم حق‌التدریس بوده، وارد آموزش و پرورش شده و باید همان 30 سال خدمت را سپری کند و سوابق کاری او محاسبه نمی‌شود».
او ادامه می‌دهد: «این پارادوکسی است که دانشگاه فرهنگیان باید به آن پاسخ گوید. اگر قرار باشد دانشجویان تنها با سقف 24 سال جذب این دانشگاه شوند، چرا در دو مورد دیگر افرادی با سنین بالاتر را استخدام می‌کند. سربازی داوطلبان پسر هم معضل دیگری است که آینده داوطلبان ورود به این دانشگاه را تهدید می‌کند؛ یعنی دوران سربازی باعث می‌شود این افراد زمان را برای ورود به این دانشگاه از دست بدهند. این موضوع باعث شده که اغلب ورودی‌های این دانشگاه برای مقطع ابتدایی و آموزش استثنایی از میان دختران باشند، زیرا دخترها دوران سربازی ندارند و مسئله سقف سنی چندان سد راه‌شان نیست. بنابراین آموزش و پرورش به سمت دخترانه‌شدن پیش می‌رود، درحالی‌که به نظر من باید نوعی تناسب و توازن جنسیتی میان معلمان وجود داشته باشد. در مقطع ابتدایی 80 درصد معلمان زن هستند. ما مدرسه پسرانه ابتدایی در تهران داریم که حتی یک نیروی مرد ندارد.
بنابراین تعیین سقف سنی می‌تواند توازن معلمان را از نظر جنسیتی آنها به هم بریزد». به باور این استاد دانشگاه اینکه معلمان استخدام‌شده در سنین بالاتر از 24 سال انرژی کافی برای تدریس را در سال‌های بعد نخواهند داشت، درست نیست: «نکته این است که دانشجویی که در سنین بالاتر وارد این دانشگاه و حوزه معلمی می‌شود، احتمالا تا آن زمان شغلی برای کسب درآمد اختیار کرده و معلم‌بودن را به عنوان شغل دوم و برای داشتن وجهه اجتماعی انتخاب کرده است. اولویت این افراد معلمی نیست. مشمولین ماده 28 اساسنامه دانشگاه فرهنگیان ازجمله این افراد هستند. این نکته را می‌توان تنها پیامد مثبت تعیین سقف سنی 24 سال دانست».
اصابت‌طبری از جای خالی معرفی درست دانشگاه فرهنگیان به دانش‌آموزان انتقاد می‌کند: «افراد معمولا بعد از فارغ‌التحصیل‌شدن از دبیرستان آشنایی چندانی با این دانشگاه و مزایای آن ندارند، اما بعد از گرفتن مدرک کارشناسی تازه با این دانشگاه آشنا شده و مجبورند رقابت شدیدتری را در قالب ماده 28 پشت سر بگذارند تا جذب این دانشگاه شوند. این مسئله نشان‌دهنده نداشتن هدایت درست تحصیلی در مدارس است که باعث شده دانشگاه فرهنگیان در اولویت انتخاب داوطلبان کنکور سراسری نباشد. پیشنهاد من این است که برای کاهش مشکلات ناشی از تعیین سقف سنی، معرفی دانشگاه فرهنگیان توسط مشاوران آموزش و پرورش به صورت مناسبی انجام شود. همچنین دانشگاه فرهنگیان هم افراد نخبه را جذب کند تا آینده آموزش در ایران به شکل بهتری رقم بخورد».
نظر شما